E-privacy.be

KONINKRIJK BELGIE
Spam in België
Stand van zaken in juli 2003
COMMISSIE VOOR DE
BESCHERMING VAN DE
PERSOONLIJKE LEVENSSFEER
I. WAT IS “SPAM”
Er bestaat eigenlijk geen wettelijke definitie van “spam”.
In het algemeen verwijst de term “spam” of “spamming” naar ongewenste commerciële e-mails. Dezee-mails worden meestal massaal en herhaaldelijk verstuurd. Wel is het belangrijk te weten dat nietelke ongewenste commerciële e-mail automatisch onwettig is.
Het versturen van een ongewenste commerciële e-mail is altijd verboden wanneer de maker van hetbericht : • Zijn identiteit camoufleert of verbergt; • Zijn geldig adres niet vermeldt waarnaar de bestemmeling zijn verzoek kan sturen om geen verdere berichten meer te ontvangen; • Het e-mail adres van de bestemmeling op een onregelmatige wijze heeft bekomen (bijv.
met zoekmachines op de publieke ruimtes van het Internet of indien het e-mailadres werddoorgegeven zonder dat de persoon in kwestie hierover werd ingelicht en zonder demogelijkheid te krijgen zich hiertegen te verzetten of erin toe te stemmen).
Een kleine anekdote : waar komt het woord spam vandaan ? :
SPAM zou een merk zijn van corned-beef. Heel precies is SPAM de afkorting voor Spiced Pork AndMeat (een gekruide pastei op basis van varken en andere vleessoorten). Het gebruik van de termSpam om het misbruik van ongewenste e-mails aan te duiden, zou afkomstig zijn van een sketch vanMonty Python. Deze Britse komieken, verkleed als Viking en grote liefhebbers van spam, bruldeneindeloos en in crescendo een zelfgemaakt liedje : “Spam spam spam spam, spam spam spam spam,spam spam spam spam ….” en dit telkens een andere acteur uit deze sketch het woord wilde nemen.
II. HET OPTREDEN VAN DE COMMISSIE
In oktober 2002 opende de Commissie een “spambox” ten behoeve van internetters die ongewenstee-mails ontvangen. De internetters konden hun ongewenste e-mails naar deze spambox doorsturen,waarna ze door de Commissie werden geanalyseerd.
Het belangrijkste doel van deze analayse is een objectief beeld te verkrijgen van het fenomeen inBelgië.
Omdat eind december 2002 het aantal ontvangen berichten ruim voldoende bleek om een analyse tekunnen uitvoeren, besliste de Commissie de spambox af te sluiten.
Opgelet : Niettegenstaande de hiernavolgende vaststellingen een beeld kunnen geven van hetspamfenomeen in ons land, mogen we niet uit het oog verliezen dat de cijfers gebaseerd zijn op hetvrijwillig terugsturen van e-mails door de internetters. Dit betekent dat verscheidene systematischefouten niet kunnen uitgesloten worden (bijvoorbeeld : de ene groep internetters is al actiever dan deandere in het vrijwillig terugsturen van e-mails, al was het maar omdat hun provider hen over hetinitiatief van de Commissie had ingelicht.) 1. De resultaten van de Spambox
De Commissie analyseerde 50.000 ontvangen berichten in een tijdspanne van 2 ½ maanden. Zijklasseerde de mails volgens herkomst en onderwerp.
• Herkomst van de e-mails :
Een eerste geografisch zone van herkomst van spam zijn de Verenigde Staten (en in mindere mateCanada). Zo bleken 86 % van het totaal aantal ontvangen berichten Engelstalig te zijn en daarvandaan te komen.
De berichten die konden geïdentificeerd worden als verstuurd vanuit België vormen slechts 2,8 % vanhet totaal.
De rest van Europa totaliseert 3,2 % van de zendingen, terwijl 2,8 % van Aziatische oorsprong zijn(zelfde percentage als de Belgische afzenders).
Indien de Belgen slachtoffer zijn van spam, dan is dit hoofzakelijk te wijten aan spam afkomstig uit hetbuitenland. We kunnen stellen dat van de e-mails die vanuit België worden verstuurd, er weinigkunnen worden beschouwd als echte spamberichten, d.w.z. als “massale en anonieme” zendingen.
Uiet de geïdentificeerde Belgische afzenders blijkt temeer dat er, in het algemeen,geen sprake is van frauduleuze intenties of van kwaadwilligheid, bij het versturen van berichten opnationaal niveau.
Herkomst van de e-mails
• De inhoud van de e-mails
De e-mails zijn geklasseerd in 4 categorieën : financiële aanbiedingen (leningen aan verlaagd tarief,kredietkaarten, etc…), gezondheids- of lichaamsverzorgingsproducten (verzorging op basis vanplanten, viagra, vermageringsproducten ….), boodschappen van erotische of pornografische aard eneen resterende categorie met aanbiedingen van producten, dikwijls samengaand met elektronica-producten (GSM’s,inktpatronen, printers, fototoestellen, enz…).
De grafiek hierboven duidt het percentage geanalyseerde e-mails aan volgens hun geografischeherkomst.
We stellen vast, in absolute waarde, dat onder de Belgische spams de categorie financiën het meestvoorkomt (17,7%) tegenover de categorie erotica (9,5 %). Dit in tegenstelling met de Verenigde Statenof de rest van Europa waar het aantal erotische spams markant kan genoemd worden (respectievelijk27,7 % en 32,8 %). Het aantal spams voor gezondheids- of lichaamsverzorgingsproducten blijkt danweer eigen te zijn aan de Verenigde Staten (8,6% tegen 1,39% voor België en Europa).
Ongeveer 60 % van de e-mails behoort tot de restcategorie van promotie-aanbiedingen, ongeacht hungeografische herkomst.
• Identificatie van sommige typische praktijken
Onder het geheel van de ontvangen e-mails werd een bepaald aantal berichten met verdachte inhoudapart geïnventariseerd.
Er werden 684 berichten geteld, zogenaamd afkomstig uit Afrika (1,52% van het totaal aantal e-
mails), meer bepaald uit landen waar een onstabiel politiek klimaat heerst en waarvan een of ander
pseudo-prominent figuur die van de macht werd verdreven om hulp verzoekt voor de overdracht van
een imposante som geld naar Europa.
Verder werden er ook nog 94 berichten geïdentificeerd die hulpmiddelen aanboden om het wild
inzamelen van e-mailadressen op het Internet te vergemakkelijken.
En tenslotte werden er 43 berichten aangetroffen die “spionage”diensten of -producten
aanboden die zogenaamd toegang verschaffen tot bijvooorbeeld de FBI-bestanden waarbij alle
mogelijk denkbare informatie van om het even wie kan opgevraagd worden.
2. De maatregelen die de Commissie heeft genomen.
• De verwerking van de klachten over de “Belgische” e-mails.
De Commissie heeft 1300 klachten onderscheiden ten aanzien van Belgische ondernemingen :- (i) de elektronische berichten die de identificatie van de afzender vermelden en het recht opverzet; - (ii) de berichten waarin één van deze twee vermeldingen ontbreekt of waarvan de (iii) de berichten die manifest onwettig zijn.
De Commissie stuurde 70 brieven naar de afzenders die de meest flagrante overtredingen begingenen herinnerde hen aan de Belgische wetgeving terzake.
Op de dag van vandaag ontving de Commissie reeds 80 % antwoorden op de brieven die zij schreef.
De Commissie constateerde dat deze auteurs in de meeste gevallen geen frauduleuze bedoelingenhadden maar dat zij, ofwel de vigerende wetgeving niet kenden, ofwel dat zij deze wetgeving op eenonjuiste manier toepasten. Deze actie leidde ertoe dat deze ondernemingen zich in orde kondenstellen met de wet en vooral ook meie van kracht zijn sinds 28 maart 2003.
Anderzijds heeft de Commissie in veel gevallen ook kunnen vaststellen dat de internetters hun e-mailadres zelf hebben doorgegeven, bijvoorbeeld bij gelegenheid van hun inschrijving op een nieuwsbrief of op portalen waar wordt voorgesteld informatie op te sturen die eventueel binnen huninteressesfeer valt. Het is mogelijk dat deze internetters hebben vergeten dat zij zelf hun e-mail adreshebben doorgegeven of dat ze de informatie die de site vermeldt, niet hebben gelezen.
• Mededeling van bepaalde berichten aan de Europese collega’s van de Commissie
De Commissie stuurde de e-mails, afkomstig van een lidstaat van de Europese Unie, door naar derespectievelijke nationale overheden die bevoegd zijn voor de bescherming van de persoonsgegevensmet als bedoeling hen in staat te stellen eventuele inbreuken op hun nationale wetgeving teonderzoeken.
Het grootste deel van deze e-mails is afkomstig uit Frankrijk, Duitsland en Nederland. Andere, mindertalrijk, zijn afkomstig uit Italië, Groot-Brittannië of Denemarken.
De Commissie vestigde specifiek de aandacht van haar Nederlandse collega’s op een e-mailafkomstig uit Nederland :“Benelux e-marketing”, die de hele Benelux bestookt met publiciteit voor eenCD-rom met 5 miljoen actieve e-mailadressen voor 49 Euro.
• Mededeling van bepaalde berichten aan de Federal Trade Commission in de Verenigde
De Commissie isoleerde onder de duizende berichten afkomstig uit de VS, die e-mails die zichonderscheidden door hun inhoud of door hun frequentie.
Er werd beslist deze e-mails door te sturen naarC), hetgouvernementeel controleorgaan bevoegd voor de strijd tegen spam in de Verenigde Staten.
Zo stuurde de Commissie 21 e-mails door naar de persoon die belast is met het “spam”dossier binnenhet FTC en waarmee zij persoonlijke contacten onderhoudt : binnen enkele weken ontving deCommissie een pornografische e-mail 647 keer. De andere e-mails betreffen aanbiedingen voorspionagediensten en doorverkoop van e-mail-adresbestanden.
• Contacten met de Internetproviders.
Sommige van de klachten die de Commissie ontving, leidden tot een onderzoek naar de rol die e-mailservice-providers spelen in de verspreiding van adressenlijsten van hun klanten.
De Commissie kon inderdaad vaststellen dat de lijst van bestemmelingen van bepaalde e-mailsexclusief bestond uit klanten van éénzelfde provider. Bovendien zijn de klanten van bepaaldeproviders statistisch gezien meer het slachtoffer van spamming dan anderen.
Er kunnen verschillende redenen naar voor worden geschoven om deze verschillen te rechtvaardigen.
Het is vooral van belang om de ontvangen spams in verhouding af te wegen in functie van de grootte,de bekendheid en de ouderdom als onderneming van de provider.
Vergeten we ook niet dat sommige programma’s automatisch e-mailadressen genereren door gebruikte maken van een veel gebruikte domeinnaam om er dan een aannemelijke naam aan te latenvoorafgaan (bijvoorbeel “paul@hotmail.com”).
En tenslotte heeft de Commissie meer spam ontvangen van klanten van bepaalde providers, juistomdat deze providers hun klanten hadden geïnformeerd over het initiatief van de Commissie.
Het onderzoek daaromtrent is nog lopende. Om de statistieken waarover de Commissie beschikt tevervolledigen contacteerde zij 17 internetproviders. De Commissie verifieerde hun beleid inzakebeheer van klantengegevens en vestigde hun aandacht op de wettelijke bepalingen die de gebruikerbeschermt voor wat het gebruik van hun elektronisch adres betreft.
• Rol van Economische Zaken en Politie
Onder de onderzochte e-mails identificeerde de Commissie een aanzienlijk aantal waarvan de inhoudfinanciële oplichting aan het licht bracht. Meestal wordt er in dergelijke e-mails voorgesteld om opnaam van de bestemmeling en/of liefdadigheidsinstelling een som geld te storten ten belope vanmiljoenen dollars; geldsom die werd ontdekt in een koffer van een of andere hooggeplaatsteAfrikaanse ambtenaar : Nigeria, Libanon, etc… De Commissie contacteerde hiertoe de Federale Overheidsdienst Economische Zaken en werd er doorverwezen naar de Juridische directie FinanciëleCriminaliteit van de Federale politie. Deze directie centraliseert alle klachten in dit verband en voerthierover een diepgaand onderzoek.
De Commissie heeft bovendien 4 e-mails die betrekking hadden op sites van pedofiele aard,doorgespeeld aan de Computer Crime Unit van de Federale politie.
• Voortgezette analyse op basis van gegevensstalen
Op dit ogenblik wordt een beperkt aantal e-mails (400) aan een diepgaander onderzoek onderworpenwaarbij de inhoud van deze e-mails in detail geanalyseerd wordt (in het bijzonder, type van product,juistheid van de informatie, verwijzing naar de vereiste wettelijke vermeldingen) Deze analyse wordtuitgevoerd in samenwerkling met een Belgische universiteit. Ook deze resultaten zullen gepubliceerdworden.
III. HET BUITENLANDS OPTREDEN
1. In de Verenigde Staten
De Federal Trade Commission (FTC) benadert de problematiek hoofdzakelijk vanuit commercieeloogpunt (handelspraktijken).
Zij nam als eerste het initiatief om een “spambox” te installeren en dit in een land waar het fenomeengigantische afmetingen heeft aangenomen : terwijl in België de berichten in de spamboxbinnenkwamen à rato van 25.000 per maand, kreeg de FCT in 2002 er gemiddeld 47.000 per dag.
Vandaag is dit opgelopen tot 130.000 per dag ! Omdat het vanzelfsprekend onmogelijk is iedere e-mail te analyseren, leidt de FCT een onderzoekaan de hand van verschillende stalen.
De FTC spande met succes reeds 50 procedures in tegen bedrijven die voor spammingverantwoordelijk zijn.
De FTC bestrijdt eveneens een van de oorzaken van het probleem, de open relais : deze bieden aanspammers de mogelijkheid hun identiteit te vermommen door hun e-mails via deze slecht beschermderelais door te sturen.
Ook de Internetproviders gaan de strijd aan tegen spam : één van hen heeft reeds 2 keer op rijbekomen dat spammers werden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding vanrespectievelijk 25 en 16,4 miljoen dollar.
In de praktijk
De e-mails die u ontvangt en waarvan u vermoedt dat ze uit de Verenigde Staten afkomstig zijn, kunt
u doorsturen naar de “spambox” van de FTC op het volgend adres :
Wilt u meer weten …
Uitgebreide informatie (in het Engels) is beschikbaar opndt u
eveneens een massa informatie over het fenomeen spam in de Verenigde Staten en in de wereld.
Deze informatie werd voorgesteld tijdens een internationale conferentie over spam (georganiseerd
door de FTC in mei 2003).
Frankrijk
Om het fenomeen spamming te begrijpen en de toestroom ervan te bestrijden, startte de CNIL(Commission Nationale de l’Informatique et des libertés, de Franse nationale overheidsdienst bevoegdvoor de bescherming van persoonsgegevens) in juli 2002 met een campagne onder de naam“spambox”. De internetters werden uitgenodigd om hun ongewenste e-mails door te sturen naar eenspecifiek adreswilde met dit initiatief de preciese omvang van het fenomeenevalueren en technische en juridische oplossingen aanbieden.
In 3 maanden ontving de CNIL meer dan 320.000 berichten. De grote meerderheid van deze e-mailswas Engelstalig. De CNIL kon eveneens vaststellen dat de inhoud van de berichten zich essentieelrichten tot de behoeften van particuleren en zelden tot de behoeften van ondernemingen.
De CNIL besliste om 5 ondernemingen, verantwoordelijk voor de meest massale spamzendingen, aante geven bij het Parket. Zij plaatste voor de internetters ook een pedagogische module op haarwebsite “Halte au spam” (Halt aan spam) met praktische informatie – technische en juridische – zodatzij zich beter kunnen wapenen tegen het spamfenomeen.
Wilt u meer weten …

IV. PRAKTISCHE RICHTLIJNEN
1. Ik verzamel adressen, ik verstuur e-mails
a. Wat voorziet de wet ?
Sinds 28 maart 2003 (datum van inwerkingtreding van zie ook zijn , gelden er nieuwe regels voor de opt-in : hetgebruik van elektronische post voor reclamedoeleinden is verboden zonder de voorafgaande, vrije,specifieke en geïnformeerde toestemming van de bestemmeling van de berichten behalve indien : het e-mailadres u rechtstreeks werd medegedeeld door de klant en u het bericht gebruikt omde klant te informeren over analoge producten of diensten;(bijv. aanbieding voor een DVD-lezer aan een persoon die een televisie heeft gekocht) - deze e-mail geadresseerd werd aan een rechtspersoon en indien de electronische coördinaten die voor dit doel worden gebruikt, onpersoonlijk zijn:(bijv. info@privacy.fgov.be, maar niet pierre.dupont@privacy.fgov.be) Elke peetschapsactie die tot doel heeft potentiële klanten te werven door hun coördinaten op tevragen aan verwanten is bijgevolg onwettig.
Wat verstaan we onder “opt-in” en “opt-out” ?
We spreken van opt-in wanneer de uitdrukkelijke toestemming van de bestemmeling moet worden
bekomen vooraleer er e-mails kunnen verstuurd worden. Zolang er geen toestemming werd bekomen
kan de afzender geen enkele e-mail naar de bestemmeling sturen.
We spreken van opt-out wanneer de bestemmeling de mogelijkheid krijgt op zich te verzetten tegen
het versturen van e-mails. De afzender kan dus e-mails sturen zolang de bestemmeling zich hier niet
tegen heeft verzet.
Wat verstaan we onder reclame ?Onder relcame wordt elke vorm van communicatie begrepen die bestemd is om rechtstreeks dan welonrechtstreeks goederen, diensten of het imago van een bedrijf, een organisatie of een persoon meteen handels- industriële- ambachtelijke activiteit, of die een gereglementeerde activieit uitoefent, tepromoten. Hierin is ook verkiezingspropaganda begrepen.
b. Welke zijn mijn verplichtingen ?
• Vooraleer u overgaat tot het inzamelen van adressen en/of versturen van e-mails
Vooraleer u overgaat tot een verwerking, dient u hiervan aangifte te doen bij de Commissie. Deze
kan via het Internet gebeuren of via de post (schriftelijk of met een diskette). Iedereen die het
wenst kan het openbaar register raadplegen. Dit openbaar register bevat alle aangiften en zodoende
kan men nakijken of de verantwoordelijke van de verwerking de wet heeft nageleefd.
• Op het ogenblik dat u e-mailadressen inzamelt
U kunt enkel die e-mailadressen inzamelen die voor u noodzakelijk zijn, rekening houdend met het
doel dat u nastreeft.
Bijvoorbeeld : voor een abonnement op een nieuwsbrief of voor de opvolging van een aankoop op hetInternet. Indien u bijvoorbeeld via e-mail een optionele dienstverlening met informatie over uwproducten of diensten aanbiedt, dan dient u te vermelden dat het meedelen van het e-mailadresoptioneel is.
Tijdens het verzamelen van de persoonsgegevens zoals een e-mailadres, dient u als
verantwoordelijke van de verwerking aan elke betrokken persoon de volgende informatie te geven
:
het bestaan van een recht op toegang of verbetering van de gegevens van de betrokkenpersoon; het feit dat een persoon zich op elk ogenblik kan verzetten tegen het toekomstig gebruikvan zijn e-mailadres ; indien u overweegt de adressen aan derden door te geven, dient u hun identiteit kenbaarte maken en te vermelden dat u hiervoor de toestemming van de betrokkenen vraagt.
Voorbeeld van een informatieve clausule
Wij (bedrijf X, verantwoordelijke van de verwerking), verzamelen uw e-mailadres zodat wiju voor de follow-up van uw bestelling kunnen contacteren.
Wij zullen uw adres eveneens gebruiken om u te informeren over elke aanbieding vansoortgelijke producten die u zouden kunnen interesseren.
U kunt zich tegen dit soort berichten verzetten door het hiernavolgend vakje aan tekruisen , of op een later ogenblik, bij iedere e-mail die u ontvangt. Indien u ons uw toestemming geeft om uw adres te gebruiken voor andere doeleinden,gelieve u de volgende vakjes aan te kruisen : ik geef toestemming aan het bedrijf X mijn e-mailadres te gebruiken om mij te informeren over [elk type van promotie-aanbieding] ik geef toestemming aan het bedrijf X mijn adres door te geven aan bedrijf Y, voor U hebt eveneens het recht de gegevens die op u betrekking hebben in te kijken, ze telaten verbeteren of indien u dit wenst, ze te laten schrappen. U kunt ons hiervoorcontacteren per e-mail (naam@domein.com), of per brief (naam van de contactpersoon,bedrijf X, straat, nr. postnummer, stad). Opgelet : Indien het bedrijf X zich niet in een toestand bevindt van een klantrelatie (bijvoorbeeld,
wanneer zij per e-mail werd gecontacteerd met een eenvoudige vraag om inlichtingen) dan kan zij niet
zelf beslissen het adres van de persoon die haar contacteerde, te bewaren of te hergebruiken. In dit
geval moet het bedrijf toestemming vragen het adres te bewaren voor de doeleinden die zij zal
vermelden.
• Tijdens het versturen van de e-mails
Bij iedere zending van een commerciële e-mail bent u ertoe gehouden de bestemmeling te informerenover zijn recht zich te verzetten tegen het krijgen van andere reclameberichten in de toekomst. Udient de bestemmeling hier overigens op te wijzen en hem een gepast middel ter beschikking testellen om dat recht via e-mail te kunnen uitoefenen (bijvoorbeeld : door een e-mailadres op te gevenof door op een knop te klikken).
• Na het versturen van de e-mails
U dient een lijst bij te houden van de personen die verzochten niet langer commerciële e-mails vanuwentwege te ontvangen.
c. Mag ik de adressen die in mijn bezit zijn aan derden doorgeven ?
Ja, maar enkel als u hiervoor de uitdrukkelijke en voorafgaande toestemming hebt gevraagd aan debetrokken personen. U dient te preciseren wie deze derden zijn en voor welk(e) doeleind(en) hunadressen worden doorgegeven.
Opgelet : De Commissie moet eveneens voorafgaand op de hoogte worden gebracht wanneer er eeneinde wordt gesteld aan de geautomatiseerde verwerking of wanneer het doel van de verwerkingonderhevig is aan substantiële veranderingen.
d. Wat te doen met de e-mailadressen die u in uw bezit had voor
Alles hangt af van de wijze waarop u in het bezit kwam van deze e-mailadressen. U mag de adressendie uw eigen klanten u rechtstreeks meedeelden, verder gebruiken en dit exclusief voor het sturen vanreclame voor uw gelijksoortige producten of diensten. U mag daarentegen niet langer de e-mailadressen gebruiken die in uw bezit zijn zonder dat u hiervoor de voorafgaande toestemming vande betrokkenen hebt bekomen.
In de praktijk :
• U verstuurt nieuwsbrieven : het spreekt vanzelf dat u nieuwsbrieven verder mag versturen naar
de personen die zich hiertoe op uw website hebben ingeschreven.
• U gebruikt uw eigen klantenlijsten voor marketingdoeleinden : de personen die u bij de
aankoop van een product of dienst hun adres hebben medegedeeld, kunnen gecontacteerdworden om hen te informeren over gelijksoortige producten of diensten die hen zouden kunneninteresseren.
• U verzamelde adreslijsten via diverse publieke ruimten : (deelnemers aan een conferentie,
leden van een bepaald bedrijf, VZW of administratie, universiteitspersoneel, enz.) zodat u doelgericht uw berichten zou kunnen sturen naar een mogelijks geïnteresseerd publiek.
Dergelijke lijsten kunt u niet langer gebruiken : enkel de adressen van personen die u voor 28maart hebben bevestigd (bijv. per kerende e-mail) dat zij in uw zendingen toestemmen, kunnenbehouden blijven. Bovendien mag u op dergelijke wijze geen adressen meer verzamelen.
• U hebt uw e-mailadreslijsten gehuurd of gekocht bij een ander bedrijf : voortaan mogen
enkel nog die lijsten gebruikt worden met een “opt-in” garantie waarvan de betrokken personenhun voorafgaande toestemming hebben gegeven voor het doorgeven van hun e-mailadres aanandere bedrijven. Controleer deze gegeven informatie via diegene die u de adreslijsten verhuurtof verkoopt.
• U bent gespecialiseerd in de verkoop of verhuur van e-mailadresbestanden : alle adressen
(van fysieke personen) waarvan u niet de voorafgaande toestemming van de betrokken personenhebt bekomen, kunnen niet meer gebruikt worden. Opgelet : u dient zich ervan te vergewissendat de toestemming die u hebt bekomen wel degelijk de wens van de betrokken persoonweerspiegelt om zijn adres te laten registreren in een bestand waarvan de uiteindelijkeverspreiding zeer breed kan zijn.
2. Ik ontvang e-mails
a. Welke zijn mijn rechten ?
• In principe mag men u enkel een e-mail sturen indien u hiervoor uw voorafgaande toestemming hebt gegeven. Deze toestemming moet u expliciet gevraagd worden en u moet uw toestemmingvrijelijk kunnen geven of weigeren.
Bijvoorbeeld : een clausule met algemene voorwaarden waarbij een onderneming aankondigt “bijaanvaarding van de algemene voorwaarden, geeft de betrokken persoon zijn toestemming voorhet verzamelen en/of gebruik van zijn e-mailadres” is niet geldig.
De enige uitzondering op deze regel betreft het geval waarbij u zelf uw adres hebt gegeven bij deaankoop van een product of een dienst : de verantwoordelijke mag uw adres gebruiken om ugelijkaardige producten of diensten aan te bieden.
• Recht op verzet : u kunt zich altijd gratis en zonder motivering verzetten tegen het gebruik van uw e-mailadres bij de afzender van het bericht. Ook indien u in eerste instantie uw toestemming hebtgegeven voor het gebruiken van dit adres.
• Recht op toegang : u kan de afzender van het bericht om inlichtingen verzoeken betreffende de gegevens die hij over u bijhoudt : welke zijn deze gegevens, om welke redenen houdt hij uwgegevens bij , heeft hij ze aan andere personen doorgegeven, hoe kwam hij in het bezit van uwgegevens ? • Recht op verbetering : u kunt de verantwoordelijke die uw gegevens bijhoudt, verzoeken de De verantwoordelijke van de berichten moet u antwoorden binnen de termijn van een maand voor wathet recht op verzet betreft en binnen de termijn van 45 dagen voor wat het recht op toegang betreft.
Als uw verzoeken onbeantwoord blijven, dan kunt u zich richten tot de Commissie, die dan voor u zalbemiddelen.
Opgelet : De Commissie raadt u aan om niet te antwoorden op een spam, zelfs niet om de schrapping
van uw gegevens te vragen, als de herkomst van een bericht of de identiteit van de afzender verdacht
lijkt. Het gebeurt inderdaad nogal dikwijls dat juist door uw antwoord de spammer bemerkt dat uw
adres bruikbaar is. Met als gevolg dat hij u nog meer spam zal toesturen, of dat hij uw “gecontroleerd”
adres als bruikbaar kan doorverkopen aan derden.
b. Hoe kwam de afzender van het bericht in het bezit van mijn e-
mailadres ?
Het is mogelijk – zelfs al is dit bij wet verboden - dat uw adres werd verzameld via een publieke ruimteop het Internet, bijvoorbeeld via een discussieforum of een Internetgids van e-mailadressen.
Het is ook mogelijk dat u uw e-mailadres hebt doorgegeven toen u een bestelling plaatste op hetInternet en dat uw adres dan aan derden werd doorgegeven. Indien uw adres in een lijst werdopgenomen (“mailinglist”) is het mogelijk dat deze werd doorverkocht aan andere ondernemers die ucommerciële e-mails willen sturen, soms zonder dat zijzelf op de hoogte zijn van de preciese herkomstvan uw adres.
Opgelet : Wanneer u uw adres op het Internet mededeelt of wanneer u een adres neemt bij eenprovider, ga dan steeds na welk beleid deze tussenpersoon of gesprekspartner voert ten aanzien vanuw persoonsgegevens.
c. Hoe kan ik vermijden dat mijn e-mailadres door derden wordt
opgepikt op het Internet ?
ranse overheidsdienst,bevoegd voor de bescherming van persoonsgegevens geeft ophaar site een aantal tips over hoe de Internetter zich kan wapenen tegen spamberichten. DeCommissie kan volledig instemmen met deze raadgevingen : Wees steeds waakzaam wanneer u uw e-mail adres mededeelt :
• In geval uw adres wordt ingezameld via een vragenlijst, verzeker u dan van het precieze
gebruik dat van uw adres kan gemaakt worden.
Indien uw e-mailadres in aanmerking komt om door derden te worden gebruikt of aan derden teworden afgestaan voor bijvoorbeeld marketingdoeleinden, dan moet u hierover ingelicht wordenen moet u de gelegenheid krijgen hiervoor online uw toestemming te verlenen, door bijvoorbeeldeen vakje aan te kruisen. Bovendien moet u tijdens het inzamelen van uw gegevens, ingelichtworden over het al dan niet verplichtend karakter van uw antwoord, over de gevolgen indien u nietantwoordt, over de bestemmelingen van de gegevens en van het bestaan van een recht optoegang of verbetering van de gegevens. Indien deze informatie niet wordt vermeld, raden wij uaan om uw e-mailadres niet mee te delen of een e-mailadres door te geven die u speciaal voordeze gelegenheid hebt aangemaakt.
• Creëer e-mailadressen voorbestemd voor een aankoop via het Internet, voor mededeling op
publieke ruimtes en bij de inschrijving op nieuwsbrieven (“newsletters”). Wij raden u aan omhiertoe een e-mailadres aan te maken bij een provider met gratis dienstverlening voor e-mailberichten. Op die manier kunt u uw persoonlijk e-mailadres beschermen en vrijhouden vooruw vrienden of professionele contacten.
• Print (schermuitprint, printen van pagina’s,…) en bewaar identificeerbare elementen
(inschrijvingsdatum, gebruikt e-mailadres, paswoord) van uw inschrijving op nieuwsbrieven,evenals van elke opening van een rekening of online betalingen. Hou in de mate van hetmogelijke ook een lijst bij van alle sites waarop u uw e-mailadres hebt medegedeeld voor hetbekomen van inlichtingen.
• Indien u ondanks alles uw e-mailadres toch wilt meedelen, bijvoorbeeld op een
discussieforum, of op uw eigen website, bescherm deze dan door ze te coderen. Uw adres
zou inderdaad heel gemakkelijk zonder uw medeweten kunnen opgepikt worden, dankzij
specifieke software die het web afstruinen naar letterketens die de vorm hebben van een adres
(waar een”@” symbool in voorkomt). U zou uw adres bijvoorbeeld op de volgende manier kunnen
schrijven : “janssens, at, fgov.be”, waarbij uw correspondent om u te contacteren uw adres dan
zelf moet herschrijven in “janssens@fgov.be”
• Maak de e-mailadressen van uw contactpersonen niet zichtbaar wanneer u een groep of
een verspreidingslijst creëert of wanneer u een e-mail gaat downloaden. Dit houdt in dat
indien u gelijktijdig een e-mail verstuurt aan verschillende personen, u de adressen dient te
verbergen van alle bestemmelingen. Dit kan u doen door bij het versturen van het bericht gebruik
te maken van de functie “BCC” (Blind Carbon Copy) die u in uw e-mailsoftware kunt terugvinden.
• Sensibiliseer uw kinderen waartoe het gebruik van hun e-mailadres kan leiden. Het is
inderdaad zo dat minderjarigen zich in het algemeen niet bewust zijn van de gevolgen wanneer zijhun e-mailadres openbaar maken. Ze beseffen niet dat ze door hun argeloosheid een ideaaldoelwit vormen voor marketingspecialisten en dat ze hen op die manier informatie verschaffenover de samenstelling en het consumptiegedrag van hun gezin.
• Geef nooit het adres van een ander door aan derden zonder hun toestemming.
• Maak gebruik van een spamfilter. Meestal wordt een filterfunctie mee aangeboden bij de e-
mailsoftware. Deze functie laat u toe om een deel van de ongewenste berichten te filteren. Erbestaat eveneens software, sommige zijn gratis, die de bestaande filterfuncties aanvullen.
• Klik niet op links met hyperteksten die zich in het spambericht bevinden. Het feit dat u hun
site bezoekt biedt aan de “spammer” heel dikwijls de mogelijkheid uw e-mailadres te recupererenvia de cookies, applet Java of active X besturingselement.
• Open nooit een bestand dat bij een spambericht is gevoegd. Deze aanbeveling moet gezien
worden in het algemeen kader van de strijd tegen virusverspreiding.
Wilt u meer weten ?
De Federale Overheidsdienst Economische Zaken is eveneens bevoegd met betrekking tot hetverzenden van ongewenste e-mails.
Bijkomende informatie kunt u vinden door het volgend e-mailadres te contacteren:

Source: http://www.e-privacy.be/spam-privacycommissie.pdf